Wyścig Indonezji do zerowej emisji netto

W 2021 roku rząd Indonezji ogłosił cel, jakim jest osiągnięcie zerowej emisji netto najpóźniej do 2060 roku. Kluczowa rola energii słonecznej została potwierdzona przez krajowe Ministerstwo Energii i Zasobów Mineralnych (MEMR), IESR, Międzynarodową Agencję Energii (IEA) oraz Międzynarodową Agencję Energii Odnawialnej (IRENA). Jak donosi IESR w swoim raporcie „Indonesia Solar Outlook 2023”, wdrażanie PV jest dalekie od dekarbonizacji.

Czwarty pod względem liczby ludności kraj na świecie – z populacją 275 milionów – ma największą gospodarkę w Azji Południowo-Wschodniej i oczekuje się, że do 2030 r. energia słoneczna zdolności wytwórcze w zakresie od 3 terawatów w szczycie (TWp) do 20 TWp w szczycie, w zależności od użytkowania gruntów. Według badania IESR zatytułowanego „Głęboka dekarbonizacja systemu energetycznego Indonezji”, potencjał około 1,5 TWp mógłby wesprzeć bezemisyjny system energetyczny do 2050 r., obejmujący 2,5% gruntów Indonezji.

Konkurencyjność kosztowa, modułowość i dostępność zapewniają, że energia słoneczna będzie głównym źródłem energii elektrycznej w większości indonezyjskich modeli ekonomicznych o zerowej wartości netto. Energia słoneczna i wiatrowa będzie dostarczać 55% energii elektrycznej w Indonezji do połowy stulecia, co jest zgodne z ograniczeniem globalnego wzrostu temperatury do 1,5°C w tym stuleciu, zgodnie z modelami IEA. IRENA szacuje, że od 800 GW do 840 GW energii słonecznej może dostarczać od 54% do 62% energii elektrycznej Indonezji do 2050 r. Oba scenariusze wymagają większej elastyczności systemu elektroenergetycznego, rozbudowanej infrastruktury przesyłowej, połączeń między wyspami i magazynowania energii.

Jednak do końca grudnia w Indonezji zainstalowano tylko 270 MWp energii słonecznej, co stanowi około 0,01% najniższego szacowanego potencjału technologicznego, wynika z danych Ministerstwa Energii. Niepewność polityczna i regulacyjna łączy się z brakiem planowania i wdrażania rynku energii elektrycznej, który jest zdominowany przez krajowe przedsiębiorstwo energetyczne Perusahaan Listrik Negara (PLN), które wytwarza, przesyła i dystrybuuje energię elektryczną.

PLN również złożyła ofertę na pierwszą fazę ogłoszonego w zeszłym roku planu wymiany małej elektrowni diesla o mocy 500 MW na odległych obszarach, ale niekorzystny wynik oznaczał, że runda przetargowa zostanie przeprowadzona ponownie, co opóźni projekt. Narzędzie było krytykowane za brak przejrzystych ustaleń aukcyjnych, co prowadzi do niepewności na rynku.

Jednak sukces został osiągnięty. Ceny umów zakupu energii słonecznej (PPA) spadły o 76% w latach 2015-2020, z 0,25 USD/kWh do 0,058 USD/kWh. Całkowita produkcja wyniosła 110 MW, co oznacza spadek o 84% (poniżej 0,04 USD/kWh). PLN w tym roku ogłosiło zaproszenie do składania ofert na pływający projekt fotowoltaiczny o mocy 100 MW na zaporze Karangkates, a także do drugiego etapu wyboru partnera kapitałowego dla elektrowni fotowoltaicznej i wiatrowej na skalę przemysłową.

Energia słoneczna na dachu odnotował niewielki wzrost od czasu wprowadzenia przepisów o opomiarowaniu netto w 2018 r., ale ograniczenia nałożone przez złotego spowolniły instalacje. Minister energii Arifin Tasrif przygotował w 2021 r. rozporządzenie, które zapewni właścicielom fotowoltaiki mierzonej netto pełny kredyt za kWh za każdą kWh, którą eksportują do sieci, powyżej 65% zniżki płaconej za złotówki.

Indonezja może wzmocnić rolę energia słoneczna w regionalne bezpieczeństwo energetyczne poprzez współpracę w systemie elektroenergetycznym i poza nim, w tym promocję łańcuchów dostaw fotowoltaiki w regionie. Chociaż droga jest kręta, droga do czystej, przystępnej cenowo i sprawiedliwej energii – z energią słoneczną jako podstawą – jest jasna.